Piwo kraftowe – Co to takiego?

Piwo kraftowe lub rzemieślnicze (z ang. craft beer) od ponad dziesięciu lat gości na półkach polskich sklepów z dobrym alkoholem, a w ostatnim czasie także supermarketów i dyskontów.

Napijesz się go w najlepszych pubach, a także na licznych imprezach przyciągających tysiące wielbicieli piwnego rzemiosła, jak choćby Warszawski Festiwal Piwa, Wrocławski Festiwal Dobrego Piwa czy Poznańskie Targi Piwne.

Dla najzagorzalszych, wkręconych w temat beer geeków, przeznaczone są imprezy typu Beer Geek Madness czy One More Beer Festival, podczas których w cenie biletu entuzjaści mogą skosztować nielimitowanej liczby próbek wyjątkowych pozycji przygotowanych specjalnie na tę okazję.

Piwo kraftowe

Ogólnie rzecz biorąc nie istnieje jedna, sformalizowana definicja piwa rzemieślniczego. Można jednak przyjąć, że piwo kraftowe to takie piwo, które uwarzone zostało przez mały, niezależny browar, w oparciu o surowce najwyższej jakości.

Piwa kraftowe zazwyczaj charakteryzuje nietuzinkowość i intensywność smaku oraz zniewalający aromat. Najpopularniejszymi stylami są IPA, imperial stout oraz sour ale.

Popularne jest także leżakowanie piwa w dębowych beczkach, uprzednio używanych w procesie produkcji mocnych alkoholi: bourbonu, rumu, whisky czy wina.

Browar kraftowy

Browar kraftowy to taki zakład produkcyjny, który stawia nie tylko na jakość i niezależność, ale także na innowacyjność i pewien osobisty charakter wypuszczanych przez siebie produktów.

Pierwszym polskim browarem kraftowym działającym do dziś jest Browar Pinta, który zaczął swą działalność w roku 2011, czym zapoczątkował tzw. piwną rewolucję.

Pierwszym piwem kraftowym z kolei był Atak Chmielu – American IPA o wyrazistym chmielowym aromacie i intensywnej goryczce.

Browary kontraktowe

Ciekawym zagadnieniem piwnej rewolucji są browary kontraktowe, czyli inicjatywy osób posiadających pomysł na piwo, markę i biznes, które nie mają własnego zakładu produkcyjnego.

Piwa takie powstają w istniejących zakładach, ale według pomysłu kontraktowców, którzy następnie zajmują się promocją i sprzedażą swojego produktu.

W czasach, w których outsourcing i praca zdalna to norma, nie może to nikogo dziwić, ani szokować.

Piwo kraftowe a zwykłe

Ideą przyświecającą piwnej rewolucji było odróżnienie piwa kraftowego od piwa koncernowego, czyli produkowanego na masową skalę przez międzynarodowe korporacje.

Pierwszą, znaczącą różnicą jest więc wielkość produkcji. W USA browar kraftowy może produkować maksymalnie 7 mln hektolitrów piwa rocznie. Biorąc poprawkę na liczbę ludności, byłoby to ok. 800 tys. hl na warunki polskie. Największy polski browar rzemieślniczy – Pinta – produkuje ok. 30 tys. hl.

Drugim aspektem są stojące obok siebie jakość i uczciwość. Mowa tu głównie o niestosowaniu tanich zamienników słodu, takich jak syrop glukozowy, grysik kukurydziany, czy duży udział ziarna niesłodowanego.

Kontrowersję wśród niektórych wzbudza użycie aromatów, przede wszystkim w stylach takich jak piwa owocowe, pastry sour czy pastry stout. W światowym piwowarstwie rzemieślniczym nie stanowi to żadnego problemu.

Trzeci wyróżnik to niezależność. W Polsce jeszcze nie jest to problem, jednak na Zachodzie najlepiej prosperujące browary kraftowe są wykupowane przez większe podmioty, także gigantyczne koncerny. Niezależność browaru polega na tym, iż za kraftową marką nie czai się koncernowy udziałowiec.

Pijąc piwo z browaru rzemieślniczego jesteśmy w stanie także dopasować twarz lub nazwisko do konkretnej marki. Może być to piwowar, twórca receptury, czy ktoś kojarzony z danym brandem. W przypadku koncernów twórcy piw są anonimowi lub ich wątpliwe dane stanowią jedynie informację marketingową na etykiecie.

Polskie Stowarzyszenie Browarów Rzemieślniczych (PSBR)

W Polsce działa Polskie Stowarzyszenie Browarów Rzemieślniczych, zrzeszające obecnie 34 browary kraftowe. Posługuje się ono zastrzeżonym znakiem “Piwo Kraftowe”, obecnym na opakowaniach produktów swoich członków. Jest to jednak niewielki procent wszystkich browarów rzemieślniczych w Polsce, których liczbę szacuje się obecnie na ponad 300.

Dostępność piwa kraftowego

Piwo kraftowe na początku dostępne było jedynie w wyspecjalizowanych sklepach z alkoholami klasy premium, czy też konkretnie piwem rzemieślniczym. Wraz z rozwojem rynku, produkt ten trafił “pod strzechy” i wiele piw kraftowych można znaleźć w supermarketach, dyskontach, sklepach osiedlowych czy na stacjach benzynowych.

W przeciągu roku 2021 nastąpiła ofensywa sieci Lidl, która stała się bardzo mocnym graczem na scenie kraftowej. Nie wszystkie browary jednak decydują się na współpracę z odbiorcą masowym – z różnych powodów.

W segmencie gastronomicznym piwo kraftowe dostępne jest już nie tylko w tzw. multitapach, czyli pubach z wieloma kranami z ciągle rotującymi piwami, ale także w restauracjach czy hotelach.

Kierunek rozwoju rynku piw rzemieślniczych w Polsce to jednak temat na zupełnie inną dyskusję.